هاتا یوگا چیست؟ سبک های هاتا یوگا + آموزش تصویری

هاتا یوگا چیست؟ به دنبال حقیقت وجود خود هستید؟ راهی را می‌جویید که شما را در این مسیر قرار دهد؟ پس هاتا یوگا همان گمشده‌ای است که این روزها به آن نیاز دارید. هاتایوگا یکی از سبک‌های مهم یوگا است که پرده کشیده بر روی حقایق را به یک باره از جلوی چشمانتان کنار می‌کشد!

نظر مشترک بسیاری از بزرگان و مربیان رشته یوگا درباره این روش این است که سبک هاتا یوگا هر کسی را به حقیقت نهانی وجودش متصل می‌کند.اگر شما هم مثل ما مشتاق دستیابی به حقیقت هستید، در ادامه با این مطلب زی یوگا همراه باشید؛ زیرا قرار است تا همه چیز را درباره این سبک از یوگا برایتان بگوییم.

هاتا یوگا | Hatha Yoga

فلسفه سبک هاتا در یوگا، به چالش کشیدن نیروهای متضاد طبیعت است همانطور که پر واضح است؛ هاتایوگا تعادلی بین نیروی جسمانی و ذهنی فرد ایجاد می‌کند.

• یوگای هاتا یکی از سخت‌ترین سبک‌های این ورزش است که برای انجام آن نه تنها باید مهارت بسیار بالایی داشته باشید بلکه قدرت ذهنی در انجام حرکات این ورزش، نقش پر رنگی دارد. به یوگای هاتا، یوگای نیرو هم می‌گویند.
• هر چند که هاتا، پیش درآمدی بر سبک کریا و راجا یوگا است اما برای یادگیری و پیدا کردن مهارت در آن، باید توسط مربی حرفه‎ای، یوگا را یاد بگیرید و تا مدت‌ها همراه او تمرین کنید.
• همچنین از لحاظ ذهنی، مدتی زمان لازم است تا کاملا با بدن خود هماهنگ شوید و مثل یک یوگی یا یوگینی، یوگا و فوایدش را با تمام وجودتان بپذیرید.
• یوگای هاتا، علاوه بر هند و کشورهای آسیای شرقی، در کشورهای اروپایی و آمریکایی طرفداران بسیاری دارد اما مدتی است که این سبک یوگا در ایران هم محبوب شده است.

اگر تمایل دارید تا یوگا و دیگر سبک‌های آن همچون هاتا یوگا را فرا بگیرید؛ شرکت در دوره های یوگا زی یوگا را به شما پیشنهاد می‌کنیم. این دوره‌ها در سطح مبتدی، نیمه پیشرفته و پیشرفته برگزار شده و توسط خانم زینب گودرزی، مربی حرفه‌ای یوگا آموزش داده می‌شوند.

نحوه برگزاری کلاس‌ها به صورت حضوری یا آنلاین و در محیطی مجهز و آرام است. اطلاعات بیشتری نیاز دارید؟ می‌توانید هم از طریق صفحه دوره های یوگا از سایت زی یوگا و هم از طریق دیگر راه‌های ارتباطی، بیشتر درباره دوره‌های یوگا ما اطلاعات کسب کنید و بعد تصمیم بگیرید.

تاریخچه هاتا یوگا

هاتا یوگا سبکی از یوگاست که شاید هنوز نسبت به دیگر سبک‌های تمرینی یوگا معروف نباشد اما، قدمتی بیش از 10 هزار سال دارد. معروف است که تصاویری که از شیوا، خدای هندوها در نشسته یا نیلوفر آبی وجود دارد؛ در واقع وضعیتی از هاتا یوگا را به نمایش گذاشته است.

هر چند که درباره قدمت آموزش هاتا در میان استادان یوگا اختلاف نظرهایی وجود دارد. بعضی می‌گویند قدمت این سبک از یوگا بسیار بالا است و بعضی دیگر معتقدند که از آن جایی که تا قرن بیستم، یوگا تنها مخصوص قشر خاصی بوده، بسیاری اصلا آن را نمی شناخته‌اند و از وجود آن بی‌خبر بوده‌اند.

از بحث قدمت هاتا یوگا که بگذریم؛ باید بگوییم که هاتا در زبان سانسکریت از دو عبارت مختلف تشکل شده؛ ها به معنای خورشید و نمادی از زور است و تا به معنای ماه.خورشید و ماه به عنوان نشانه‌هایی از انرژی‌های مثبت و منفی هستند و هاتا می‌خواهد تا این دو بخش را در وجود انسان به یگانگی برساند.

بزرگان یوگا معتقدند که هاتا یوگا باعث آزادی و دستیابی به قدرت‌هایی پنهان و ناشناخته در وجود هر کسی خواهد شد.

سبک های هاتا یوگا

هاتایوگا، هر حرکتی را باید ابتدا با اتکا به قدرت بدنی و بعد ذهنتتان انجام دهید را شامل می‌شود. تجسم، آسانا، شاتکریا، شاتکارما، پرانایاما، مودرا و حتی مانترا، سبک هایی هستند که در انجام یوگای هاتا، آنها را انجام خواهید داد.انجام این حرکات در عین سادگی ظاهری، آموزش ومهارت لازم دارد و در هر صورت، کاملا چالش‌برانگیز هستند.

فواید هاتا یوگا

از آن جایی که هاتا یوگا یک کلکسیون بی عیب و نقص از بیشتر حرکات و وضعیت‌های ورزش یوگا است؛ قطعا فواید بسیار زیادی هم دارد. در ادامه به برخی از ملموس‌ترین فواید هاتا یوگا اشاره خواهیم کرد:

• کنترل آسان ذهن

برای جمع کردن حواستان مشکل دارید؟ افکارتان همواره پراکنده‌اند و شما را به جواب های مطلوبتان نمی‌رسانند؟ سبک هاتا یوگا مناسب شماست.با انجام هاتا یوگا به قدری ذهنتان قوی می‌شود که در ادامه دیگر لازم نیست با خودتان بجنگید تا حواسی متمرکز داشته باشید! راحت‌تر بگوییم؛ با انجام هاتا، ذهن به شکل ناخودآگاه در حالت تمرکز کامل قرار می‌گیرد.

• آموزش شیوه درست تنفس

از آنجایی که برای انجام حرکات هاتا یوگا باید دم و بازدم را به شکل اصولی انجام داد؛ چه بخواهید یا نه، شیوه درست نفس کشیدن را فرا خواهید گرفت.البته این شیوه صحیح درست نفس کشیدن، عضلات شکم شما را به کار خواهد گرفت و در نتیجه، آرامش را مهمان وجودتان خواهد کرد.

• ورزشی مناسب برای تمامی سنین

انجام هاتا یوگا به هر کسی و با هر سن و سالی بسیار توصیه می‌شود. از زمانی که کودکتان توانایی ادراک آموزش را پیدا کند یا این که حتی خودتان در آستانه دهه‌های هفتم یا هشتم زندگی خود قرار داشته باشید؛ می‌توانید یوگا هاتا را فرا بگیرید و انجام دهید. گرچه انجام این سبک از یوگا به خانم های باردار هم توصیه می‌شود.

• بیدار کردن انرژی کندالینی

قبل‌تر در مطلبی درباره انرژی کندالینی به صورت کاملا مفصل برایتان گفته بودیم کندالینی، انرژی بزرگ و خاموش در وجود هر انسان است که به این راحتی‌ها نه بیدار می‌شود و نه نشانه‌هایی از ظهورش را نشان می‌دهد.این در حالی است که هاتا یوگا باعث بیداری و فعال شدن کندالینی می‌شود. برای همین هستند کسانی که از انجام حرکات هاتا طفره می‌روند یا انجام آن برایشان سخت است.

اگر تمال دارید تا با انرژی کندالینی بیشتر آشنا شوید؛ پیشنهاد می‌کنیم تا مطلبی را که با عنوان کندالینی چیست نوشته‌ایم را حتما مطالعه کنید.

• بیداری چاکرا ها

در مطالب قبلی درباره چاکراها برایتان گفته بودیم که آنها بخش‌هایی هستند که ورود و خروج انرژی و جریان آن را در بدن انسان کنترل و مدیریت می‌کنند.متاسفانه بشر هنوز هم به اندازه کافی با میزان اهمیت چاکرا آشنا نشده است وگرنه برای باز کردن راه‌های آن، سبک هاتا یوگا یا هر راه دیگری که برای باز شدن انسدادهای آن تاثیرگزار است را حتما با جان و دل انجام می‌داد.

• تغییر حال روحی

اگر سبک های هاتا یوگا را بلد باشید؛ می‌توانید از دانسته‌های خود به راحتی و به نفع خودتان استفاده کنید. مثلا در نظر بگیرید که شما فردی هستید که زیاد ناراحت می‌شود؛ اگر در چنین شرایطی به صورت خود آگاه شبیه به یکی از وضعیت‌های نشسته هاتا یوگا بنشینید، بعد از مدتی متوجه خواهید شد که حالا خوشحال‌تر هستید و نسبت به گذشته کمتر ناراحت می‌شوید.

دیگر فواید انجام هاتایوگا

نکاتی که بالاتر به آنها اشاره کردیم؛ تنها بخش مهمی از فواید انجام این ورزش است. در ادامه برخی از دیگر فواید انجام این سبک را به صورت مورد به شما معرفی خواهیم کرد:

• تضمینی برای سلامت روح و ذهن
• افزایش احساس اعتماد به نفس
• کاهش استرس و افسردگی در کنار مدیریت استرس
• تنظیم خواب و بالا بردن کیفیت آن
• کم کردن و حتی از بین رفتن علائم یائسگی
• کاهش دردهای استخوانی در ناحیه کمر و گردن و بیماران ام اس
• جلوگیری از پوکی استخوان
• کند کردن روند پیری
• کمک به استحکام استخوان‌ها در کودکان و ترمیم آنها در افراد میانسال سالمندان
• افزایش تعادل بدن
• به جریان افتادن امواج آلفا برای ایجاد احساس آرامش
• کمک به لاغری و ورزیدگی بدن

آموزش هاتا یوگا

هاتا یوگا حرکات بسیاری دارد اما بعضی از آنها از الباقی معروف‌ترند و انجامشان هم آسان‌تر است. هر چند که برای یادگیری هاتا یوگا بهتر است که از یک مربی یوگا کمک بگیرید اما در ادامه، بعضی از این حرکات را به شما آموزش خواهیم داد.

•  پوزیشن کوه | Mountain position

برای اجرا کردن پوزیشن کوه لازم است تا در ابتدا روی پاهای خود بایستید و دست‌ها را کنار بدنتان قرار بدهید. آرام و عمیق نفس بکشید و سپس دست‌های خود را به حالت دعا کردن بالای سر ببرید و به همان حالت برای یک دقیقه نگه دارید. پوزیشن کوه، کل ماهیچه‌های بدن را درگیر می‌کند و در عین سادگی باعث بهتر شدن وضعیت بدن و تقویت ماهیچه‌های ران، شکم و پهلو می‌شود. همچنین اگر کمر درد دارید؛ این حرکت بسیار برای شما مفید است.

•  پوزیشن درخت | Tree position

روی پاهایتان بایستید، کف دست‌ها را به هم بچسبانید و آنها را جلوی قلبتان نگه دارید. در حرکت بعدی، دست‌های خود را بالای سر ببرید و برای یک تا دو دقیقه در همین حالت بمانید و آرام نفس بکشید.برای تقویت قدرت کششی شانه و تقویت کشاله ران، پوزیشن درخت حرکت مناسبی است.

•  پوزیشن خم به جلو ایستاده | Bend forward position

باز هم روی پاهایتان بایستید و خیلی آرام و عمیق نفس بکشید. دست‌های خود را به سمت بالا بکشید و به سمت جلو خم شوید. سپس دست‌هایتان را در پشت پاهایتان قرار دهید و برای 15 تا 20 ثانیه در همین حالت باقی بمانید.حرکت پوزیشن خم به جلو ایستاده به تقویت ماهیچه‌های ران، تعادل فشار خون، کاهش سردرد و استرس بسیار کمک می‌کند. پیشنهاد می‌شود مقاله دیگر ما درباره حرکات یوگا برای مبتدیان را بخوانید.

• پوزیشن پل | Bridge position

انجام پل ساده است اما باید به نکات مهمی برای درستی آن توجه کنید. برای شروع روی کمر بخوابید و دست‌هایتان را روی زمین قرار دهید. در حرکت بعدی، زانوهایتان را خم کنید، کف پاهایتان را روی زمین فشار دهید و کمرتان را به سمت بالا بکشید. توجه داشته باشید که باید شانه‌هایتان در این حالت به سمت عقب بروند.پوزیشن پل هم باعث تقویت عضلات باسن می‌شود و هم به باز شدن سینه، شانه و قلب کمک می‌کند.

• پوزیشن ملخ | Locust position

برای انجام این حرکت روی شکم بخوابید، پاها را صاف کنید و دور از هم قرار دهید. سپس از قسمت شکم به بالا خود را به بالا بکشید و پاهایتان را هم به سمت بالا ببرید و روبه‌رو را نگاه کنید.وضعیت ملخ باعث انعطاف پذیری پاها، پهلو و ستون فقرات می‌شود.

چند نکته مهم درباره ورزش هاتا یوگا

برای انجام هاتا یوگا باید همیشه به چندین نکته توجه داشته باشید. مثلا باید در حین انجام این ورزش بلد باشید که چطور توازن خود را حفظ کنید که همین امر، هماهنگی جسم و ذهن را لازم دارد.یا این که برای پیدا کردن مهارت در آن، صبور باشید و پیگیرانه، تمرینات خود را دنبال کنید.

برای انجام هاتا یوگا چه قدر باید زمان گذاشت؟

زمانی که برای انجام هاتا یوگا اختصاص می‌دهید؛ بستگی به مهارت و شرایط شما دارد. وگرنه، برای انجام این سبک مثل دیگر ورزش‌ها و سبک‌های 14 گانه یوگا بین 45 تا 90 دقیقه معمولا باید وقت گذاشت، هر چند که برخی برای انجام آن تنها 20 دقیقه زمان می‌گذارند.با این حال، میزان مهارت شما در انجام این سبک از یوگا، رابطه‌ای مستقیم با مدت زمانی که برای انجام آن باید اختصاص بدهید؛ دارد.

کلاس های هاتا یوگا چطور برگزار می شوند؟

کلیه تمرین‌هایی که در یوگای هاتا آموزش داده می‌شوند؛ مجموعه‌ای از چالش‌های فیزیکی و تکنیک‌های تنفس است.

• روند انجام هاتا یوگا کند است اما در شرایطی کاملا استقامتی انجام می‌شود. این استقامت برای درک بهتر یوگای وینیاسا و آشتانگا که ترکیبی از وضعیت های بدنی و نفس‌گیری هستند، بسیار توصیه می‌شود.
• کلاس هاتایوگا؛ با شیوه‌ها و متدهای متفاوتی از نفس کشیدن شروع شده و در طول کلاس، مرتبا درست نفس کشیدن از طرف مربی توصیه می‌شود.
• بعد از این که ریتم تنفس و قلبتان در وضعیتی مطلوب قرار گرفت، نوبت به تمرینات قدرتی هاتا می‌رسد. شروع این حرکات با مجموعه‌ای از حرکات متفاوت است که از آسان به سخت شروع می‌شوند.
• این تمرین‌ها در نهایت باعث افزایش انعطاف‌پذیری و قدرت بدنی می‌شود.
• در انجام هاتا یوگا، بدن در وضعیتی قرار می‌گیرد که معمولا سر به سمت روبه‌رو و صاف قرار می‌گیرد و حرکاتش چندین بار به ‌صورت متوالی و پیوسته انجام می‌شوند.
• اگر در یوگا مبتدی هستید، آموزش یوگا را با هاتا یوگا شروع کنید زیرا، در این سبک حرکات با سرعتی پایین انجام می‌شوند و تمرکز روی اصول پایه یوگا است.
• در نهایت کلاس‌های هاتا یوگا با انجام مدیتیشن و مراقبه به پایان می‌رسند.

با حقیقت جهان هم‌قدم شوید…

یوگا را انجام می‌دهیم تا حقیقتی که قبل‌تر از ما نیاکانمان و بعدتر از ما، فرزندانمان به دنبال آن هستند را در یک سیر و سلوک جسمی- ذهنی دریبابیم.

هاتا یوگا یکی از همان راه‌ هاست…

حال بگویید که شما برای رسیدن به رازمگوی عالم چه کرده‌اید؟ تجربه انجام سبک هاتا یوگا داشته‌اید؟ نظر خود را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید.

برخی سوالات رایج:

هاتا یوگا چیست؟

فلسفه سبک هاتا در یوگا، به چالش کشیدن نیروهای متضاد طبیعت است همانطور که پر واضح است؛ هاتایوگا تعادلی بین نیروی جسمانی و ذهنی فرد ایجاد می‌کند.

برای انجام هاتا یوگا چه قدر باید زمان گذاشت؟

زمانی که برای انجام هاتا یوگا اختصاص می‌دهید؛ بستگی به مهارت و شرایط شما دارد. وگرنه، برای انجام این سبک مثل دیگر ورزش‌ها و سبک‌های 14 گانه یوگا بین 45 تا 90 دقیقه معمولا باید وقت گذاشت، هر چند که برخی برای انجام آن تنها 20 دقیقه زمان می‌گذارند.با این حال، میزان مهارت شما در انجام این سبک از یوگا، رابطه‌ای مستقیم با مدت زمانی که برای انجام آن باید اختصاص بدهید؛ دارد.