امروز می‌خواهیم هر آنچه درباره مانترا و چیستی آن وجود دارد را برای شما مورد بررسی قرار دهیم. مطالب ارائه شده در اين مقاله، بر اساس منابع معتبر، يافته‌هاي علمی و سرفصل‌های مشترك يافته‌هاي مشترك متخصصين و عالمان يوگا گردآوری شده‌اند. پس با ما همراه باشید.
مانترا چيست؟
مانترای، ذکری برای تمرکز و توجه برای جذب انرژی و ارتعاشات مثبت کیهانی است. مانترا، آوایی خاص و مجموعه‌ای هدفمند از کلمات با چینشی خاص است که ریشه‌ای کاملا دینی و مذهبی دارد.
انسان مدرن امروز، همه چیز را به دیده منطق می‌نگرد. اما جایی در این جهان و در مرزی باریک که فراتر از بعد جسم و فیزیک است؛ تکنیکی که آن را مانترا می‌خوانیم، بیشتر از آنچه که فکرش را بکنید باعث آرامش و رهایی از بندهای آهنین وابستگی‌های زندگی می‌شود.
مانترا از چه زمانی به وجود آمد؟
مانترا واژه‌ای سانسکریت (मन्त्र) است که اشاره به گفتن ذکر در ادیان مشرق زمین همچون بودا، هندو، جینو مزدیسنا و یا سیک دارد.
سوامی شیواندا (Swami Sivananda)، عالم معروف هندی درباره مانترا میگوید:
“مانترا انرژی است که نه می‌توان آن را خلق و نه نابود کرد. “
پس به دنبال تاریخ دقیقی برای سرآغاز مانترا (Mantra) نباشید! هرچند که قدیمی‌ترین مانتراها، بیش از سه هزار سال پیش در هند به وجود آمده‌اند.
مانترا از دو بخش “مان” به معنای تفکر و “ترا” به معنای آزاد به وجود آمده است. از هزاران سال پیش، پیروان ادیان شرقی به این حقیقت دست یافتند که با گفتن اذکاری خاص، می‌توانند ضمن انجام مراقبه به آرامش و تعدل فکر و ذهنی برسند. در ادامه این امر، مانترا را به نوعی ذن یا مراقبه تبدیل کرد.
در مانترا، تکرار آهنگین کلمات و هماهنگی آوای آن، توجه ذهن را کاملا به خود معطوف می‌کند. در نهایت، این تسلط باعث آرامش ذهنی و از آن مهم‌تر، تاثیر بر ناخودآگاه فرد می‌شود.
هدف از گفتن مانترا چیست؟
هدف از مانترا، رها شدن ذهن آدمی از هر آن چیزیست که همچون زنجیری محکم، روح و ذهن او را در پایین‌ترین سطح ممکن نگه داشته است. بسیاری معتقدند که قدرت والای مانترا در تداوم و انجام درست آن است. این توالی باعث می‌شود تا ذهن خسته شده و در نتیجه آن، حالت خود هیپنوتیزمی رخ دهد.
به هر حال مانترا در ذات هر چه که هست، توانایی القای آرامش و نفوذ به ناخودآگاه هر فردی را دارد. از این رو با آگاهی از این مزیت می‌توان از مانترا با هدف تعالی روح و حتی دستیابی به اهداف دنیوی نیز استفاده کرد. پیشنهاد می شود مقاله دیگر ما درباره مودرا چیست را بخوانید.
اثر مانترا بر ذهن چیست؟
مهم‌ترین اثر گفتن مانترا، به وجود آمدن شعف و افزایش آرامش درونی است. هر چند که مانترا تنها بعد از مدت کوتاهی مداومت، باعث رهایی سیستم عصبی و بهبود تمرکز گوینده آن می‌شود.
تقریبا این روزها هیچکس نمی‌تواند ادعا کند که فکر و خیال ندارد؛ مانترا ذهن را به طرف سرزمینی بی‌ذهن می‌برد و همین امر، گوینده ذکر را از تکلف و گرفتگی نجات می‌دهد.
اثر مانترا بر بدن
تاثیرات مانترا تنها بر ذهن و روح نیست بلکه بر بدن هم تاثیر می‌گذارد. اما از آنجا که مانترا ورزش نیست و فعالیت بدنی ندارد؛ تاثیر آن بر جسم انسان آهسته و تقریبا نامحسسوس است.
برخی از مانتراها، خاصیت گرم یا سرد کردن بدن را دارند. برای همین این دسته از مانتراها بسیار توسط راهبان تبتی در هیمالیا، گفته می‌شوند. مانترا با قدرت ارتعاش خود، باعث آزاد شدن انرژی روحانی بدن است.
در طول گفتن مانترا، بدن دچار وادادگی می‌شود و سلول‌های آن استراحت می‌کنند، سموم بدن دفع می‌شود و دردی که در اثر عواطف سرکوب شده و خشم‌های فرو خورده در نقاط مختلف بدن به وجود آمده‌اند؛ از بین می‌روند.
مانترا جزئی جدایی ناپذیر از مدیتیشن است؛ در مقاله‌ای به صورت مفصل درباره مدیتیشن برایتان گفته‌ایم. اما براي انتخاب مانترا بايد از يك فرد متخصص كمك بگيريد. براي اين كار می‌توانید از مشاوره مدیتیشن زی یوگا و آموزش‌هاي خانم زينب گودرزي، مدرس حرفه‌اي يوگا و مديتيشن بهره‌مند شوید.
انواع مانترا
در ادامه می خواهیم به انواع مانترا بپردازیم. جملات مانترا، یا اسامی خداوند در ادیان مختلف هستند یا کلماتی که معنا ندارند اما موسیقی آنها، شفابخش است. در میان مانتراها ساده ترینشان، اوم ( Aum) است. توجه نمایید که مانتراها را می‌توان از طریق موزیک‌های سابلیمینال هم تکرار کرد.
برخی مانتراها همانند سوهام، تک کلمه‌ای و برخی دیگر همچون لا اله الا الله، آهام براهم آسمی و ام شری ماها لاکشمیه ناماها، عباراتی چند کلمه‌ای هستند. در ادامه می‌خواهیم برخی از معروف‌ترین مانتراها را به شما معرفی کنیم.
مانترای اوم
به نظر می‌رسد که اوم (Aum یا om)، واژه‌ای ساده است اما همین ساختار ساده از سه صدا و یک صدای ظریف به نام آنوسوار (Anuswar) که نوعی زمزمه خاص، نامرئی و یک نواخت به نام هامینگ (Humming)، تشکیل شده است.
هر یک از حروف Aum، نماینده یک حالت خاص هستند. A نماینده‌ای از بیداری وجود، U نماینده‌ای از آگاهی و رویا و M، نماینده‌ای از خواب عمیق و بی رویایی است. هر سه حالت در کنار هم، مراحل مختلف آگاهی انسان هستند و آنوسوار، حالتی فراتر از آگاهی این سه مرحله است.
به حالت M، Sushupti نیز می‌گویند. بسیاری معتقدند که اوم، صدایی در توصیف سرآغاز آفرینش است و معادل آن درکتب آیینی دیگر، آمین است.
اوم، اتصالی روحانی از امواجی که فرد توانایی شنیدن آن را ندارد. اوم در عین حال، مانترایی آسان است و می‌توانید برای شروع مانترای آن، در یک دوره 21 روزه، روزانه به مدت 10 دقیقه آن را تکرار کنید.
مانتراي عشق
همانطور که از نام این مانترا مشخص است، تاثیر مانترای عشق بر روی زندگی احساسی و عاشقانه گوینده آن است. اگر شریک عاطفی خود را هنوز ملاقات نکرده‌اید، با مانترای عشق به او نزدیک‌تر خواهید شد و اگر با او هستید؛ روابطتان به سمت صمیمت بیشتر و گرمی خواهد رفت. مانترا عشق، مانترا ازدواج نیز هست.
فرقی نمی‌کند که زن یا مرد باشید، مانترا عشق؛ الهه زنانگی وجود شما را زنده خواهد کرد.
معمولا برای خواندن مانترا عشق، دوره‌ای یک ماهه توصیه می‌شود. در این دوره لازم است تا هر روز بین سه تا شش بار مانترای عشق را گوش کرده و آن را تکرار کنید. پیشنهاد می شود مقاله دیگر ما درباره فواید مراقبه را بخوانید.
مانتراي ثروت
به مانترای ثروت، مانترای الهه لاکشمی نیز گفته می‌شود. این الهه، ایزد بانوی توانگری، ثروت و خوشبختی در آیین هندو است.
در هنگام گفتن مانترای ثروت می‌توانید از قوه تجسم و تصویر سازی خود نیز استفاده کنید. با تکرار مانترای ثروت می‌توانید ناخودآگاه و اعماق خود را به باور ثروت برسانید و بعد از مدتی خود را در راه کسب آن ببینید.
بر اساس تجربه مشترک افراد مختلفی در سراسر جهان، تجسم و تصور در تاثیر مانترا و سابلیمینال ثروت، فرد را زودتر به اهدافش خواهد رساند. به مدت چهل روز، روزی دو بار و در هر نوبت 108 بار، با خود در شرایط کاملا راحت تکرار کنید: من ثروتمند هستم.
مانترا الله
مانترا الله و مانترا لا اله الی الله، هر دو اذکار مقدس و متبرکی هستند که هر مسلمانی بعد از نماز و یا به جا آوردن فرایض دینی خود بر زبان جاری می‌کند. برای جاری ساختن مانترا الله، هر ساعتی در شبانه‌روز مقدس است و تداوم در آن، دریچه‌های قلب شما را به سوی نور باز می‌کند.
مانتراي چشم سوم
برای انجام مانترای چشم سوم، در محیطی آرام با ستون فقرات صاف و با چشم‌های بسته به صوت دو زانو بنشینید. شانه‌ها، هیچ انقباضی نداشته باشند و پهنه پای رویی بر روی زانو و پای زیرین، دقیقا زیر زانوی بالایی قرار بگیرد.
حالا، کف دست‌های خود را به هم بچسبانید و به حالت ناماسته میان دو ابروی خود و روبروی چشم سوم (چاکرای ششم یا آجنا چاکرا)، نگه دارید. نوری نیلی رنگ را تصور کنید و با صدای برخواسته از اعماق خود، مانترای اوم را تکرار کنید.
با این مانترا، چشم سوم خود را تحریک خواهید کرد، توانایی‌های متافیزیکی خود را افزایش خواهید داد، کمتر زودرنج خواهید بود و قدرت بینایی و شنواییتان، تقویت خواهد شد.
مانتراي سوهام
بعضی‌ها در زندگی نه به دنبال پول و ثروت‌اند و نه در پی عشق زمینی هستند و در عوض به دنبال راهی برای یکی شدن با عالم هستی و خلقت خداوند هستند. اگر شما از این دسته هستید، مانترا سوهام (so’ham)، بسیار مناسب اهداف شما است.
سوهام از دو واژه “سو” به معنای من و “هام” به معنای هستم، تشکیل شده و همین آمادگی شما برای اتحاد با عالمی فراتر از آنچه که می‌بینیم و درک می‌کنیم را اعلام خواهد کرد. مانترا سوهام، باعث بالا رفتن ارتعاش بدن و ذهن به اتفاق هم و تسکین استرس و اضطراب است.
برای انجام مانترای سوهام، آرام نفس بکشید و با ریتم آن، سوهام را بگویید. بهترین راه برای گفتن سوهام این است که “سو” را با دم و “هام” را با بازدم بگویید.
از ویژگی‌های جالب مانترا سوهان این است که آن را می‌توان در شرایط جالبی به زبان آورد. هر زمان که هوا زیاده از حد سرد یا گرم بود، احساس بی‌حوصلگی کردید، در حال کوهنوردی بودید یا احساس گر گرفتگی در بدن خود کردید؛ مانترای سوهام به شما کمک خواهد کرد.
مانترای شفا
مانترا شفا را باید به عنوان قوی ترین مانترای این لیست معرفی کنیم. این مانترا را با نام “ماهامریتیونجایا” (Mahamrityunjaya) نیز می‌شناسند. این مانترا زمانی معروف شد که در مراسمی، فردی عالم این مانترا که منسوب به الهه شیوا است را به عنوان راهی برای سلامتی و شفا معرفی کرد.
نیروی ذاتی ارتعاش این مانترا بسیار بالاست و تکرار آن باعث می‌شود تا نیروهای ذاتی و بالقوه انسان تحریک شود. به زبانی ساده‌تر، مانترا شفا، سپری از ارتعاشات الهی را برایمان می‌سازد.
بهتر است تا حداقل بیست و چار بار در روز، این مانترا تکرار شود. پیشنهاد می شود دوره جامع یوگا زینب گودرزی را دنبال کنید.
چگونه مانترا بگوییم؟
برای مانترا گفتن باید بر روی فرکانس و انرژی که توسط شما تولید می‌شود؛ دقت کنید. بر روی یک فرکانس باشید، در محیطی آرام قرار بگیرید و تنها به ذکری که می‌گویید توجه کنید. مانترای شما الله است یا اوم، فرقی ندارد؛ در حین گفتن مانترا احساسات و افکارتان را به خداوند بسپارید.
این بسیار شایع است که در هنگام گفتن مانترا، افکار مزاحم و عموما منع کننده به سراغ شما بیایند. ایرادی ندارد، به این افکار لبخند بزنید و از آنها گذر کنید.
چه ذکر مانترایی مناسب ما است؟
اگر میخواهید بدانید ذکر مانترا چیست با ما همراه باشید. مانتراها معمولا تکراری از القاب خداوند (اسامی خداوند در میان تمامی ادیان به فراخور دین و مذهب) یا عبارات تلقینی هستند. در انتخاب جملات مانترا، باید ابتدا به هدف گفتن آن توجه کنید و بعد مانترای مورد نظر خود را انتخاب کنید.
در پس هر ذکر مانترا، هدفی پنهان وجود دارد و از این رو برای گفتن مانترا و انتخاب آن باید هوشیار باشید. به همین خاطر برای انتخاب ذکر مانترا به فراخور هدف، باید از شخصی آگاه و با تجربه در این زمینه مشاوره بگیرید.
باید چند بار مانتراها را تکرار کنیم؟
پیشنهادهای مختلفی برای تکرار مانترای وجود دارد اما در نهایت، قانون خاصی در این رابطه موجود نیست. بسیاری بر این باورند که گفتن مانترا را باید تا زمانی ادامه داد که ذهن کاملا آرام شود.
اگر برای ذکر مانترایی مخصوص، تعداد دفعات خاصی به شما اعلام شد، از همان قانون تبعیت کنید در غیر اینصورت، بهتر است تا برای تکرار مانترا، یکی از مضارب عدد 9 همچون 18، 27، 36 و دیگر اعدادی از این دست انتخاب کنید.
اعتقاد بسیاری بر این است که بهترین تعداد برای میزان تکرار مانترا، 108 بار است.
آیا گفتن مانترا آداب خاصی دارد؟
برای گفتن مانترا، بهتر است زمانی را انتخاب کنید که کاملا تمیز و خوشبو هستید؛ مثلا بعد از استحمام. ساعتی مقدس و شخصی را برای ذکر گفتن انتخاب کنید که هر روز بتوانید در آن زمان، مانترا بگویید. بهترین زمان برای مانترا گفتن، صبح بعد از بیداری و شب، قبل از خواب است.
قرار است تا با گفتن مانترا، هر آنچه که باعث تشویش و آشفتگی روحی شماست را دور کنید. به همین خاطر پیشنهاد می‌کنیم تا از نوشیدن الکل و یا استعمال دخانیات پرهیز کنید.
معمولا توصیه می‌شود تا برای گفتن مانترا از رودراکشا که نوعی تسبیح از درختی مقدس در آیین بودایی است؛ استفاده کنید و در دوره‌های 21 یا 40 روزه، ذکر مانترا بگویید.
اعتقاد بر این است که تسبیح یا مالاها، انرژی صاحب خود را نگه می‌دارند. به همین خاطر توصیه می‌کنیم تا برای عدم تداخل انرژی افراد در زمان مانترا گفتن، تنها از تسبیح خود استفاده کنید.
موسیقی مانترا
موسیقی مخصوص مانترا، آهنگی ترکیبی از دل طبیعت است که بر خلاف موسیقی‌های متداولی که گوش می‌کنیم، ارتعاش آن 432 هرتز است. می‌توانید هر صبح و هر شب، روز خود را با موسیقی مانترا آغاز کنید و به پایان برسانید.
تاثیر موسیقی مانترا به صورت ناخودآگاه و سابلیمینال است و اگر متعلق به مانترای خاصی باشد، همراه با ذکر و کلام است.
مدیتیشن مانترا
برای انجام مدیتیشن مانترا، تنها کافیست که مانترا مناسب خود را پیدا کنید، به گوشه‌ای آرام بروید و به صورت نشسته و یا خوابیده، شروع به تکرار مانترای خود کنید؛ به همین راحتی!
یادتان نرود که مدیتیشن مانترا، راهی برای آرام کردن صداها و نجواهای ذهنی است. از این رو، مانتراهایی را برای مدیتیشن خود انتخاب کنید که با تکرار آنها راحت هستید و طنینی آشنا برایتان دارد. این روش مخصوصا برای مبتدی‌ها و یا کسانی که مشکل عدم تمرکز دارند، بسیار مناسب است.
در ادامه، مراقبه مانترا که یکی از محبوب‌ترین سبک‌های مدیتیشن است را به شما معرفی و آموزش خواهیم داد.
مراقبه مانترای اوم
برای انجام مراقبه اوم، با این که نشستن در حالت لوتوس (پهنه پای راست مماس با زانوی پای چپ) در وضعیتی قرار بگیرید که راحت هستید. چشم‌ها را ببندید، دست‌ها را به سمت آسمان بر روی زانو قرار دهید و سر انگشت‌های اشاره و شصت را به هم وصل کنید.
دم و بازدمی عمیق داشته باشید و سپس اوم را از اعماق وجودتان به صورتی که گویی از انتها تا به سر می‌رسد، با صدایی آهسته تکرار کنید.
از جمله فواید مراقبه اوم، تعادل و پاکسازی چاکراها و ذهن است.
متن مانترای سیارات
مهم نیست که مانترا به چه زبانی و یا مختص به کدام بخش از عالم هستی باشد؛ برخی از مانتراهای معروف هندی، اختصاصی برای سیارات گفته شده‌اند. این مانتراها برای کاهش اضطراب و کسب آرامش بسیار مناسب هستند.
در ادامه برخی از مانتراهای معروف سیارات را به همراه تلفظ فارسی آنها را برایتان خواهیم آورد:
- مانترا ونوس: om sri sham shukraya namaha (ام شیری شام شوکرایا ناماها)
- مانترا ژوپیتر: om sri gum gurave namaha (ام شیری گام گوراوه ناماها)
- مانترای خورشید: om sri sum suryaya namaha (ام شیری سام سوریایا ناماها)
- مانترا سترن: Om sri sham shanaish charaya namaha (ام شیری شام شانش چارایا ناماها)
- مانترای ماه: om sri cham chandraya namaha (ام شیری چام چاندرایا ناماها)
سخن آخر …
در این مطلب، همه چیز را درباره مانترا مورد بررسی قرار دادیم. در هر زمانی، همه ما انسان‌ها نیاز به دست‌اندازی برای کسب آرامش و اتصال به منبع الهی داریم. فرقی هم ندارد؛ مسلمان، بودایی، هندو و یا مسیحی. فارق از هر چه، می‌توان مانترا گفت و از منبعی بی‌پایان، هر چیزی را بیابیم که در پویش آن هستیم.
مانترا شما چیست؟ درباره فواید مانترا برای ما و خوانندگان مجله زی یوگا بگویید و نظر خود را با ما به اشتراک بگذارید.
[“productslimit=”8″ columns=”4″category=”attendance” catoperator=”AND]
بسیار مفید و کامل بود
فقط در ابن سایت تونستم اینقدر جامع در مورد مانترا اطلاعات کسب کنم
سپاس
درود.سپاس از مهرتون
خیلی خوب و عالی
سلام ممنون از اینکه درباره اثر مانترا چیست گفتید سپاس فراوان
درود بر شما، ممنونم که همراهید و به ما انرژی میدید
بسیار مفید و آموزنده، سپاسگذارم ، موفق باشید.
درود بر شما، ممنون از بذل توجهتون